Zur aufrufenden Seite

 

LEWE LÄSER!

All Lüe wünscht Glück, wenn jichtenswo een Kind upstaan is. Nich blots bi de Öllern, nee ok bi Oma un Opa ward graleert.Un de sünd meist jüst so stolt at de jungen Öllern.
To geern kiekt se sik de lüttje Popp an. Un wenn he of se denn anfangt to lopen un to snacken, hett dat Wunnerwarken kien Enn. Un de Grootöllem hebbt jümmer Tiet to'n Spälen mit de Lüttjen, Tiet to'n Vorläsen un Tolustern, gaht mit jem in't Theater, na'n Kinnerturnen of sogar up Tour.
Sülben blievt se darbi jung un in Swung. Se lehrt ja ok wat to, van Memory-Spälen bit to'n Computer-Hanteern. Is ehr Knipp denn noch alltiet praat, wenn de Lüttjen na wat jankt, gifft woll Verdreet mit de jungen Öllern, de ehr eegen Meenen hebbt.
Grootöllern mööt överleggen, of se recht an dat Kind doot. Ehr Gedanken gaht amenn trüch na de eegen Grootöllern. De weern richtig oolt. Ehr Tüüch sehg meist gries of swatt ut. Se pusselten woll in Huus un Hoff rüm un harrn de Grootkinner darbi um sik to, man se seeten aver ok veel in'n Lehnstohl. Oma weer an't Knütten un Opa keek in't Blatt. Kemen de Kinner an, vertelln se den jem geern van fröher un wo't allens so wäsen weer. Man faken weern se mööd un moken de Oogen to.
Wiss doch harn ok se dat Lengen na de Kinner un de Leevde för jem, jüst so at de jungen Grootöllern vandaag.


 

  Snacken un nich verstahn?

VON GÜNTER KÜHN

Weeßt du, Opa..." „Nä, weet ik nich".
„Du weeßt doch noch gar nich, wat ik wäten will".
„Wat wullt du denn wäten?"
„Ik wull geern wäten ... äh ... wäten ..."
„Will hapen, ik weet di to helpen".
„Du weeßt doch anners jümmers allns".
„Na, dat weet ik nich".
„Villicht weeßt du,... nu weet ik ok nich mehr, wat ik fragen wull".
„Ik mutt avers bald to wägten kriegen, wat du wäten wullt".
„Du lettst mi ja ga nich utsnacken!"
„Weet ik woll, man du mußt ok to Pott kamen, ik heff nich so vääl Tiet".
„Wannehr hest du denn Tiet?"
„Ja, wenn ik dat wuß!"
 

  Popp in't Huus

VON HILDA KÜHL

Se kunn nich oolt warrn, sä'n de Lüüd.
Un ehr keem veel topaß: De small Figur, dat lange Hoor, de blanken brunen Ogen in dat fien Gesicht.
Mit düer Kosmetik pleegt, vun Sorgen un vun Noot verschoont, keem dat ahn depe Folen ut. De fienen weern meist nich to sehn.
Dat Öller güng an ehr vörbi, as't leet.
Un Kinner, de dat wohrschuun leten, weern nich dor.
Dat Kind, dat speel se sülven geern. Mit Babyspraak un veelmals för de Dochter vun den öllern Mann ansehn.
He leet dat smuustern mit sik schehn, 'n Popp in't Huus, de anner Lüüd em nieden, he weer stolt.
Mit godes Geld, vun em op gor nich mal so swore Aart verdeent, weer se in de Salons to Huus.
De „Coiffeur", dat Personal in de „Boutique", se wüssen, wat se an de truge Kundin harrn.

De Spegel weer ehr beste Fründ. Se kunn de Stunnen mit ehr Spegelbild verbringen.
En beten länger mit de Johrn, dat Bild schull ja dat sülvig blieven.
Op Reisen, in Gesellschop, se weer Middelpunkt. Vergnöögt un fründli, se weer meist ahn Arg. Wokeen schull ehr nich lieden mögen?
Se kunn nich oolt warrn, sä'n de Lüüd?
Gifft' Legers op de Welt. Un doch, se schull miteens ut hogen Heven un stapelboots in't stöltern kamen!
Weer bald wat as en Ünnergang; jawull, de Welt güng ünner! Vun een Stünn op de anner keem de arme Fru ut't Paradies!
En Kind, en lütt unschüllig Ding, ehr sülven gor nich mal bekannt, harr dat beschickt!
Dat Kind harr in't Vörbigahn „Oma" to ehr seggt. . .
(ut: Spaanschen Wind un Kuckuckseier; Husum)
 

   

 

  Dat weer Sonndag.

VON RITA GNEP

Tied för een Besöök bi Opa. Anke harr al 'n slecht Geweten, wiel se so lange nich na ehm keken harr. Säker föhlte he sik tämlich alleen. Oma harr ehm na söbentig Jahr, de se tohoop weern, alleen laten.
„Ankelein, dat is moi, dat du kummst", strahlte Opa ehr an. „Ik bün so 'n beten verküllt, kaam mi man nich to neeg", sä Opa un sniefte geräuschvull in dat rotkareerte Geschirrhanddook, wat he as

Taschendok brukte. „Ik sett Water op, du schasst 'n richtigen Tee hebbcn. Sett di man daal." Opa weer an't Hanteren.
Anke sehg de Flüssigkeit in sien Teetass un froog ehm: „Wat hest du di denn dor maakt, süht ja na nix ut."
Opa lachde: „Dat is mien Medizin. Heff mi Kamellentee maakt. Den mag ik egentlich nich. Un dorüm heff ik mi dor noch 'n Korn mit rindaan. Kann ja nich schaden, wenn 'n verküllt is", sniefte he.

„Du hest aver ok Infälle, Opa. Harrst di ja fuurts 'n Grog maaken kunnt", meente Anke un smusterte.
„Ja, harr ik, harr ik. Aver Kamellentee schall ja goot ween för allns. Schaden kann't nich." In de Tied harr Opa den Tee ferdig. Paar ole Kekse weern ok noch dor. Dormit nöhm he dat nich so genau. Dat maakte ja nix, wenn de nich mehr ganz so kross weern, Kekse weern Kekse. Wechsmieten geev't nich.
„Tja, ik kann di nu nich so veel vertelln. Dat ligg mi nich so. Dat kunn Oma veel beter..." Nu stekte he sik sien Piep an. De muß an, egal of he goot orrer siecht gestellt weer. Wenn de nich ankeem, denn muß he richtig krank ween.
Swiegen. Sien Wahnköök weer warm und tämlich verqualmt. Aver dat kennde Anke al langen. Se vertellde ehm noch 'n tietlang wat.
Bit Opa meente: „So, ik will di nu nich rutsmieten, aver gah man noch even to dien Moder. Ik freu mi, dat du kamen büst, ik freu mi aver ok, dat du nu wedder geihst."
Dormit weer de Besöök bi Opa to Enn.
 

  Besöök bi Opa lohnt sik jümmers


Wat wolI, wenn Opa dar nich weer? WelI anners spendeer denn wol I een lecker les to'n Slickern? Mit Opa up Tuur gohn bringt alltiet vääl Pläseer; he is de beste Fründ un Mester, man kann vääl van em lehrn.

ARCHIVBILD:DPA

  MIEN GEDICHT

GROOTVADDER UN ENKELKIND

Dat sünd twee, de sik verstaht. Oolt un jung bringt kin Verdraat, maakt sik de, de groot is, lütt; ward för 'n annern Stöhn un Stütt.
Nich mit Wöör, mit groot Hallo: lies kümmt Hart up Harten to. Stöör man nich är Welt, och nee! Se verstaht sik, düsse twee!

ERIKA TÄUBER (utsöcht van Günter Kühn)

SEGGWIESEN

Allns goot, wat Gott gifft, sä de Jung,
avers wat Grootmudder gifft, is doch bäter.
*
Dar höört vääl to bit'n Grootvadder is.
*
Wo kann't angahn, dat Grootvadder de Öllst is.
*

  Plattdüütsch annerwegens

VON HEINZ EDZARDS

Ut Vorpommern vandagen een paar Gedanken öwer den Reformator Johannes Bugenhagen, de in Anklam, nich wiet af van't Lüttje Haff, vör 473 Jahr Preester weer. Disse Wöör stammt ut de Fedder van Pastor K. A. Schumann, de 1939 in Malchin up'e Welt kamen is:

De Reformator Bugenhagen
(Pommersch Platt)

Wi fiern dit Johr den 500. Geburtsdag von Johannes Bugenhagen. Hei hett sik Dr. Martin Luther anschlaaten un dei Reformation vör 450 Johren in Pommern inführt. An 16. Juni 1535 is hei tausamen mit Brun un Weneritz in Anklam west un hett wol ok up desse Kanzel stahn.
Bugenhagen is an 24. Juni 1485 in Wollin (Hinterpommern) gebuuren. As Pommer künn hei gaud Plattdüütsch un is uns Plattdüütsch ok noch truu bleben. Oever ein Reformator is hei ierst bi Martin Luther worden. Bi em hett hei Jesus Christus un sien Wuurd richtig verstahn liehrt.
Von nu an bleev Jesus Christus för Bugenhagen dat A un O in sien Glooben un Leben. Un weil Jesus Ordnung in sien Leben brächt harr, wull hei ok, dat Ordnung in dei junge evangelisch Kirch sien süll.

De Reformator Bugenhagen
(Ollnborger Platt)

Wi fiert dit Jahr den 500. Geburtsdag van Johannes Bugenhagen. He hett sick Dr. Martin Luther anslaten un de Reformatschoon vör 450 Jahr in Pommern inföhrt. An'n 16. in'n Braakmaand 1535 is he tosam mit Brun un Weneritz in Anklam wesen un hett woll ok van dissen Stohl predigt.
Bugenhagen is an'n 24. in'n Braakmaand 1485 in Wollin (Hinterpommern) up de Welt kamen. As Pommer kunn he goot Plattdüütsch un is use Plattdüütsch ok noch tro blewen. Man een Reformator is he eerst bi Martin Luther wurrn. Bi em hett he Jesus Christus un sien Woort richtig verstahn leernt.
Van do an bleef Jesus Christus för Bugenhagen dat A un O in sien Glowen un Lewen. Un wieldat Jesus Ordnung in sien Lewen brocht harr, wull he ok, dat Ordnung in de junge evangelisch Kark wesen schull.
 

   

Zur aufrufenden Seite

  Opas lüttje Keerlke will geern Polizist weern

VON HARM HENKEL

Opa un sien lüttje Dochterskind, domols so um fief Johr, verstunnen sük heel good. So weer dat kien Wunner, dat de Lüttje dor instaap, wor Opa utstaapde.
Mit de Arbeid weer dat nich anners. Opa weer woll Rentje, man to Klütern harr he alltied wat. Un alls, wat he mook, wull de lüttje ok, un he leet hum gewähren, sowiet as dat gung. Wenn dat d'r denn'n mol tegen gung, drück he ok woll mol beid Ogen to.

Bi Oma weer dat wat anners, se harr de Tögel wat faster in Hand, dorüm weer he ok lever bi Opa.
Eens Daags . weeren de beid ok weer an't Knoijen, as se dat ok woll nömten. So bito froog Opa hum: „Hest di ok all mol överlegt, wat du later den worden wullt?"

„Ik wuur Polizist, un anners nix."
„Polizist", sä Opa, „schriffst du mi denn ok up, wenn ik mol verkehrt fohr of in 't Parkverbot stah?"
„Wenn mien Boss dat verlangt, sall ik dat woll möten."
De Lüttje wuur weer van sien Ollen ofhollt, un dormit weer de Proot erst 'mol ut.
Weeken later, de beid weeren mit Auto unnerwegens, un do keemen hör de „Witten" tomööt. Dorbi full Opa hör letzte Proot weer in, un he froog de Lüttje:
„Na, hest di dat unnertüschen anners överlegt, of wullt du noch immer Polizist worn?"
„Polizist woll, Opa, man mit dat Upschrieben, dat hebb ik mi annes överlegt. Denn wenn ik sowiet bün, dat ik di upschrieben kann, büst Du seker al lang up 't Karkhoff."
 

  Uns niege

VON HILDA KÜHL

Wi hebbt'n Oma adoptiert, jawoll! Un nu kümmt een un seggt, dat gifft dat nich? Un wat dat sowat gifft. Wi sünd een Hümpel Frünnen, hebbt kien öllern mehr. Blot een vun uns, de Jüngst, harr Vadder, Mudder noch. Bit Vadder starv.
Nu weer ehr Mudder denn alleen. En Tietlang güng dat goot, denn keem dat Lengen, wull dat Hart nich mehr. Un nu wörr Mudder haalt. Den Huusstand geev se op, is gewiß nich ganz ahn Tranen afgahn.
Liekers keem dor wat bi rut: Se harr ehr Kinner, Enkelkinner bi sik rüm. Un denn ok uns! Wi güngen in un ut as eh un jeh. Nich langen un wi fragen: „Wo is Oma denn?", wenn wi de ole Daam nich drepen. Wat segg ik - ole Daam - se is man even tachentig un gor nich oolt! Lacht över jeden Spaaß un maakt em mit. Ik will nich lang vertelln; wi hebbt ganz

Oma
eenfach fraagt un kregen denn Verlööf:: De Oma is nu ok uns!
Mit „Mama", „Mutter" weer dat sachs nich gahn, man „Oma" geiht uns leifig vun de Tung. Un seggen dörft wi dat. Nu schall man blot keen menen, Oma föhl sik oolt. Oh nee, dat nich.
As körtens de Herr Paster keem, sien Schaap besöken wull, sehg he dat nieg Gesicht un nehm dat fründli an: Sien Seniorenclub in't Pastorat weer goot besöcht; dat weer doch fein, wenn Oma, frömd hier, ok mal keem.
Uns Oma hett sik nett bedankt un toseggt, dat se keem. Man blot, Herr Paster weer man even ut de Döör, dor keem dat rut: „Wat schall ik bi de ölen Lüüd?!" - Ik segg dat ok, se hett doch uns!
Un Ji, Ji Frünen alltohoop, kiekt Juuch man ok mal üm. So'n Oma adoptiern, is en eenfach Saak. Kann wesen, op de anner Stratensiet is een to Huus.
(ut: Us Moderspraak, 3/84)
 

Zur aufrufenden Seite